Çemen otu, bir diğer adı ile buyotu, baklagiller familyasına ait bir bitki türüdür. Lübnan, Suriye, Hindistan ve Çin'de yaygın olarak yetişmektedir. Tohum kısmı ve yaprakları ıspanak gibi tüketilmektedir. Aromatik ve acı bir tada sahip olan bitki bünyesinde ortalama olarak 40 adet bileşen bulundurur. Çok eski yıllardan bugüne kadar kullanılmaya devam eden çemen otu günümüzde Hint ve Ortadoğu Mutfağında yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.
Ülkemizde ise mutfaklarda çemen tozu olarak kullanılmaktadır. Çemen tozu bol salça ve baharatlar ile birleştirilerek karışım macun kıvamına ulaştırılır ve kahvaltılık olarak tüketilir.
Çemen otu yaygın olarak sindirim problemleri ve menopoz şikâyetleri için kullanılmaktadır. Ayrıca iştahı arttırmak, anne sütünü arttırmak ve şeker hastalığının tedavisi için kullanılmaktadır. Emzirme döneminde anne sütünü arttırıcı etki yarttığı bilinmekte olsa da emzirme ve gebelik döneminde mutlaka doktora danışılarak tüketilmelidir. Harici olarak ciltte meydana gelen iltihap, yara, egzama ve çıban gibi cilt hastalıklarına karşı da kullanılabilir. Çemen otu, çay, kapsül ya da özüt olarak kullanılabilir. Ancak daha çok çay şeklinde tüketilmektedir.
Çemen Otu Çayı Nasıl Yapılır?
Çemen otu çayı bitkinin tohumları kullanılarak hazırlanır. Çay iki farklı yöntem ile hazırlanabilir. Birinci yöntem, 2 su bardağı kaynatılmış su bir kabın içine alınır. Üzerine 1 tatlı kaşığı kadar çemen otu tohumu eklenir ve suyun ağzı kapatılarak 3 saat kadar demlenir.
3 saat sonrasında tohumlar süzülerek içilmeye başlanır. Soğuk ya da tercihe göre sıcak içilebilir.
İkinci yöntem ise 250 mg su kaynatılarak ocaktan alınır. Üzerine 1 şeker kaşığı çemen otu tohumu eklenip, 20 dakika kadar demlenir. Demleme süresi tamamlandıktan sonra içilmeye başlanabilir. Çemen otu çayı gün içinde 3 defa tok karnına içilmelidir.
Çemen Otu Faydaları Nelerdir?
- Çemen otu balgam söktürücü etkiye sahiptir.
- Sindirim sisteminin fonksiyonel olarak çalışmasını sağlar.
- Menopoz döneminde yaşanabilecek şikâyetleri azaltır.
- Deri hastalığı tedavisinde alternatif olarak kullanılabilir.
- Böbrek ile alakalı gelişen hastalıkların tedavisinde kullanılır.
- Kolesterolü düşürücü etkisi vardır.
- Kan şekerini düzenler.
- Tip2 diyabet hastalarında kan şekerini düzenleyici etki yaratmaktadır. Bu etkisi ile yüksek kan şekeri ile alakalı olarak gelişebilecek sinir ağrısı, sık idrara çıkma isteği, aşırı susama ve cilt enfeksiyonu gibi belirtileri önleyici etki yaratır.
- Anne sütünü arttırır.
Çemen Otu Zararları Nelerdir?
Çemen otu tüketimi genelde güvenli olarak kabul edilir. Fakat bilinçsiz ve aşırı tüketilmesi bazı yan etkilere yol açabilir. İshal, baş dönmesi ve gaz problemleri aşırı tüketim nedeniyle ortaya çıkabilir. Çemen otu alerjisi bulunan kişilerde ise nefes darlığı, baygınlık gibi yan etkiler oluşturabilir.
Çemen otu kanmayı arttırıcı etkiye sahip olduğundan cerrahi operasyon geçirecek olan kişiler operasyondan en az iki hafta önce çemen otu tüketimini bırakmalıdır. Kan şekerini düşürmek amacıyla kullanılan ilaçlar ile kullanılmamalıdır. Kullanılan ilaçların etkisini arttırarak ciddi problemlere yol açabilir. Kanda potasyum oranını düşürdüğü düşünülen bir bitkidir. Bu nedenle potasyum eksikliği yaşayan kişiler için uygun değildir.
