{ "title": "Evelik Otu", "image": "https://www.ot.gen.tr/images/evelik-otu.jpg", "date": "19.01.2024 05:54:45", "author": "ismail veske", "article": [ { "article": "Evelik Otu; Çobandeğneğigiller ailesindendir. Öbür isimleri ise efelek, düvelek, ılabada, ılıbıdı, alabada. Labada, içinde 200 kadar bir senelik, iki senelik ve fazla senelik bitki cinsini barındıran bir bitki türüdür. Ekşi olmayan cinslerin yaprakları Anadolu'da yaygın bir şekilde sarma şeklinde yenir ve efelik, evelik gibi, isimler ile anılırken ekşi yapraklı cinsleri kuzukulağı ismiyle bilinir. Bu ailenin üyeleri oldukça fazla rastlanan genellikle kuzey yarı kürede oluşmasına karşın her yere yayılmış oldukça fazla yıllık olan bitkilerdir. Bazıları zararlı olan otlar olup bazıları ise tüketilebilen yaprakları için üretilmektedir. Labada cinsleri pek fazla kelebek cinsinin larvaları tarafından yiyecek şeklinde kullanılmaktadır.

Evelek 50 ve 150 santim boylarında, fazla yıllık, otsu olan bir bitkidir. Yuvarlak olan, dik gövdeli, saplı, uzunca, eliptik olan yapılıdır. Yaprakların kenarı ise dallı biçimdedir. Haziran ve eylül aylarında salkım şeklinde yeşil çiçekler açar. Görünüş olarak aynı aileden olduğu kuzu kulağını andırır. Kuzu kuşağından daha boyludur. Yaprak ve gövde kuzukulağı gibi ekşi değildir. Fakat bunun da taze yaprakları sebze şeklinde kullanılır. Aynı makat ile kurutulduğunda, et dolması yapılır. Alabalık sarılıp tereyağında kızartılır ise balığa hafif ekşimsi bir lezzet katar. Bitki tarım bitkilerine örnek olarak hububata zarar verebilir. Bunun için derin sürüm yapılmalı, güçlü olan kökleri toplanıp yakılmalıdır. Gığış ismi verilen meyveleri Tokat civarlarında çay yerine demlenerek tüketilir. 1600 metre yüksekliğe kadar olan gölgelik ve nemli olan bölgelerde kendiliğinden oluşur.

Yararları ise Güç vericidir. İştah açıcı özelliği vardır. İshal tedavisinde kullanılır. İdrar arttırıcı özelliği vardır. Kan temizleyici özelliği vardır. Hazmı kolaylaştırıcı etkileri bulunmaktadır. Yaprakları çıbanları olgunlaştırmak yara ve egzamaları gidermek için lapa şeklinde sarılır. Bunun için kurutulmuş kazık köklerinden 50 gram 1 litre suda 10 ve 15 dakika kadar kaynatılır ve günde birkaç bardak içilir veya her gün 1 ve 3 gram toz şeklinde tüketilir.
" } ] }